İKİ TERAPÖTİK YAKLAŞIMIN ÇEŞİTLİ BOYUTLAR BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI: POZİTİF VE KÜLTÜRLERARASI PSİKOTERAPİ İLE İNTEGRATİF PSİKOTERAPİ

Abstract

Psikoterapi sürecinde terapi yaklaşımı ve bu yaklaşımın insanın doğası, gelişimin paradigması, terapinin amacı, psikolojik sağlık, terapistin rolü ve terapide kullanılan teknikler gibi kavramlara bakışı sürecin tamamı üzerinde oldukça temel bir rol oynamaktadır. Terapist ve danışan arasındaki ilişki ve bu ilişkinin nitelikleri, terapi yaklaşımının söz konusu faktörleri ile süreç boyunca etkileşim içerisindedir. Bu çalışmada Pozitif ve kültürlerarası psikoterapi ve İntegratif psikoterapi kuramlarının çeşitli boyutlar bakımından karşılaştırılmasına ilişkin bir durumun varlığı araştırılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda nitel araştırma yöntemi ve araştırmacı tarafından belirlenen kriterlerin göz önünde tutulması ile çalışmaya dahil edilecek kaynakların belirlenmesi ve bu kaynakların incelenerek sentezlenmesini içeren sistematik derleme deseni kullanılmıştır. Buna göre Yöktez, Google Akademik, Research Gate, International Journal of Integrative Psychotherapy ve Transactional Analysis Journal veritabanları kullanılarak 1970-2022 yıllarını kapsayan bir tarama yapılmış ve bu tarama sonucunda 72 makale ve 19 lisanüstü teze ulaşılmıştır. Araştırmacı tarafından belirlenen kriterler sonucunda ulaşılan bu çalışmalardan 29 makale, 2 lisanüstü tez ve bu çalışma için oldukça önem taşıyan İntegratif Psikoterapi ve Pozitif ve kültürlerarası psikoterapi kuram ve uygulamalarına ait 9 adet kaynak kitap araştırmaya dahil edilmiştir. Yapılan araştırmanın sonucunda her iki kuramın da hümanist ve danışanı merkeze alan bir bakış açısına sahip olmakla birlikte, insan davranışının motivasyonu konusunda ilişkisel ihtiyaçlar ve bireyin doğuştan gelen kapasiteleri gibi farklı görüşlere yer verdiği görülmektedir. Buna göre ruh sağlığı uzmanlarının söz konusu kuramlara yönelik farkındalığının arttırılması ve gelecekte yapılacak araştırmalarda terapi yaklaşımlarına ait güncellenen kaynaklardan yararlanılması tavsiye edilebilir.